Ileqqorissaarnissamut maleruagassat

Ileqqorissaarnissamut maleruagassat ineqartunut tamanut, ulluinnarnilu sumiiffinni ingerlatsisunut atuupput.

Maleruagassat malinnissaat pingaaruteqarpoq, unioqqutitsisoqarneranimi attartornermik atorunnaarsitsisoqarsinnaammat. Attartortitsisup, peqqussutit naammattut peqqussutigereeraluarlugit pissutsinnillu allanngortoqanngippat, maleruagassanik attartornermilu isumaqatigiissummik  sumiginnaanerup kingunerisaanik attartornermik taamaatitsisinnaavoq. Ileqqorissaarnermik maleruagassat najugaqatinnut pulaartunnullu aamma atuupput.

Attartortitsisup maleruagassat qaqugukkulluunniit allanngorsinnaaneri aalajangersinnaavai, tamanna pisariaqarsorippagu, taamaasilluni maleruagassat nutaat attartornermi isumaqatigiissummi nutaatut piumasaqaataalerlutik.

Maleruagassat atuutilersut unioqqutikkaanni, attartornermik atorunnaarsitsinermik kinguneqarsinnaavoq.

Najugaqarfinni periarfissaqarputit sumiiffinni najugaqarfinni siulersuisut aqqutigalugit maleruagassanut sunniuteqarnissannut.



Eqqagassat

Eqqakkanik igitsisarneq najugaqartunut allanut akornutaassanngilaq.

Tipiliortoqartarnera annikillisarniarlugu, qinnuigissavatsigit eqqagassat nakkartitsivikkut nakkartinnginneranni eqqagassat puussianut poortuutissanulluunniit pappiaqqanut poortorluartaqqullugit.

Najugaqarfinni eqqagassanut nakkartitsiveqanngippat qinnuigissavatsigit eqqagassat containerit inissinneqarsimasunut eqqaavissianut inissittaqqullugit.

Tipiliortoqartarnera uumasullu akornutaasinnaasut eqqarsaatigalugit inussiarnersumik qinnuigissavatsigit eqqagassat majuartarfeqarfinnut eqqqaaveqarfissialluunniit naqqanut ilioraasoqaqqunagu.

Uumasuutit ataatsimoorullugu najugaqarfiit eqqaanni pikoorsimappata, erngertumik peerneqassapput, qitsuit anaat poortoriarlugit eqqagassatut iginneqassapput.

Uumasuaqqat ajoqutaasinnaasut

Uumasuaqqanik ajoqutaasinnaasunik (saaluallaat, husbukkit allallu), oqummilluunniit naammattoorsiguit INI-mut ingerlaannaq nalunaarutigissavatit.

Majuartarfiit, aneersuartarfiillu ataatsimorussat 

Ataatsimoorussamik sumiiffiit ataqqineqassapput, ineqartorlu arlaannik ajoqusiisimaguni iluarsartuunnissai ineqartup akilissavai.

Ataatsimoorussamik sumiiffiit eqqiluisaartinneqassapput kiisalu ikuallattoqartillugu qimaaffissatut atorneqaratarnissaat eqqarsaatigalugu ajornaquteqanngitsumik aqqutaasinnaasariaqarput, cykelit, aneerussiviit, qamutit allalluunniit pigisat majuartarfeqarfinni, majuartarfeqarfiillu sangoriaanni aneerasaartarfinnilu iliorarneqarsimassanngillat.

Altanit tassungalu atasut kuuffiusinnaasut eqqiluitsuutissavatit. Taamatullu altanippit aputaajarnissaa, sermiiarnissaa assigisaallu akisussaaffigaatit, taamaaliunngikkuimmi atinni najugalimmut ajoqusiisinnaagavit.

Nerisassat panertitassat, sanilerisanut akornutaanngippata imaluunniit ataatsimoorussamik sumiiffiit eqqiarneqarnissaanut akornutaanngippata aneersuartarfinni, majuartarfeqarfinni igalaallu silataanni nivingatinneqarsinnaapput.

Najugaqartut allat innimigalugit majuartarfinni inissianilu ingerlaarneq pisassaaq.

Uumasuutit ataatsimoorussamik sumiiffinni aneersuartarfinniluunniit angalaaqqusaanngillat, sanilitit eqqarsaatigikkit qimmivit aneersuartarfinni, majuartarfeqarfinni najugaqarfippilluunniit eqqaani aneerunnerani pituutsernerisigut.*

Antennit

Antennemik silami ikkussisinnaavutit uagutsinnit allakkatigut akuerineqarsimaguit. Tamanna qularnaveeqqummik akiliinermik malitseqarsinnaavoq, taakku antennep inaani, kingusinnerusukkulluunniit ikkusimaffigisassaannik iluarsartuussinissamut matussutaassapput.

Malugiuk: TV-mut attaviit/signalit ataatsimoorussat akisussaaffiginngilagut. 

Uffarfik, kuutsitsivik, perusuersartarfiit kiisalu errorfiit

Kuuffinnik milittoornerit, imermik akornusertoqarneranik malitseqarsinnaasut pinngitsoortinniarlugit, qinnuigissavatsigit annoraamerngit, vat-it allalluunniit perusuersartarfimmut kuutsittakkamut igeqqunagit. Illit igissimasannik kuuffiit milittoorpata iluarsaanneqarnera ilinnut akiligassanngortinneqassaaq.

Ristit kuuffiillu akulikitsumik salinneqartassapput nutsat qaqorsaatillu peernissaat eqqarsaatigalugit, imeq ajornaquteqanngitsumik ingerlasinnaaqqullugu (erruivik, asaffik uffarfimmilu risti). Taamatullu iikkani qilaamiluunniit silaannarissarfiit ristii akulikitsumik salinneqartassapput, illup ilua silaannalutsikkumanagu silaannarissarfiillu pitsaassusaat appartikkumanagu.

Kuutsitsiviit, perusuersartarfiit, asaffiit kiisalu erngup attaviini ussiittoqartillu qinnuigissavatsigit erngertumik uatsinnut nalunaaqqullutit, annertunerusumik akornusertoqartinnagu suliarineqarniassammata.

Mingutsitsineq

Ataatsimoorfinni, soorlu majuartarfeqarfinni, ungaluusalikkani pinnguartarfinniluunniit, mingutsitsineq inerteqqutaavoq. Qalipaaneq/titartaaneq, kigartuineq allatigulluunniit inissiamik atortuinillu innarliineq inerteqqutaavoq. Taamaalioruit torersaanissaq iluarsaannissaalu pisariaqalissappat ilinnut akiligassanngussaaq.

Uumasuutit

Qimmeqarsinnaallutillu qitsuuteqarsinnaavutit najugaqarfippit immikkoortortaqarfiani uumasuuteqarsinnaaneq akuerineqarsimappat, tamanna najugaqarfinni akuerisaanersoq INI-p nittartagaatigut najugaqartut ataani imaluunniit ugguuna takusinnaavat.

Qimmiutit qitsuutilluunniit najugaqartunut allanut akornutaassanngilaq, ulorianartumik pissuseqarnani, qiluinnaavinnani, nipiliornani, taamatullu allanut ajoqutaasinnaajunnaartillugu pitunneqassaaq. Uumasuuteqarniaraanni immikkut ittumik qularnaveeqqut akilerneqartarpoq.

Uumasuutit soorlu kikkaasut, timmiaaqqat inillit, aalisagaaqqat assigisaallu piginissaannut akuersissuteqaqqaartoqartariaqanngilaq.

Pulaartut uumasuutitik nassaqqusaanngilaat – tamanna aamma atuuppoq najugaqarfinni uumasuuteqarfissatut akuerisani.

Nipiliorneq

Ulluinnarni nal. 22.00 –  07.00 akornanni nipiliortoqassanngilaq – akunnerup naanerani nal. 23.00 - 08.00 akornanni nipiliortoqassanngilaq.

Sakkut nipituut, soorlu qillerutit, piffissami uani nal. 08.00 – 19.00 akornanni atorneqarsinnaapput.

Affarlitit eqqarsaatigalugit nipituumik nipilersortoqaqqusaanngilaq, silamilu ataatsimoorfiusuni nipiliortoqassanngilaq. Majuartarfinni, aneersuartarfiit gangiini kælderiniluunniit aamma nipiliorluni pinnguartoqaqqusaanngilaq.

Nipilersortartut sungiusarniarunik nipilersornermilluunniit ilitsersuisoqarniarpat attartortitsisoq siumut isumaqatigineqaqqaassaaq.

Ataatsimoorussamik sumiiffiit, init pequusiviit allallu atornissaat

Najugaqarfippit silataani aneersuartarfiit gangiisa majuartarfiillu salliarnartaasaata eqqiluitsuunissaat akisussaaqataaffigaat,

Init pequusiviit aalajangeeqataaffigisinnaavatit, tamanna attartortitsisumiit innersuunneqarsimappat. Init pequusiviit paarnaaqqajuaannassapput ineqartullu atianik iniatalu normuanik allagartalersimassallutik. Eqqumaffigeqqussavarput inini pequusivinni nammineq pigisanik ilisaqassagaanni tamanna nammineq akisussaaffigineqassammat. Erngumik innarliisoqarsimappat, aserorterisoqarsimappat assigisaanilluunniit pisoqarsimappat inissiap sillimmataanut nammineq pigisat sillimmaseqqanngillat.

Majuartarfinnut, sumiiffinnut ataatsimoorfinnut kælderinulluunniit pisatat, imerpalasut ikuallariaannaat (benziina, petroleummi, lakki allallu) eqqagassat assigisaallu iliorarneqassanngillat, ikuallattoqarsinnaanera peqqutaalluni gangit qimaaffissiaasussaaneri eqqarsaatigalugit.

Illit najugaqatitsilluunniit sumiiffiit ataatsimoorfiit taassumalu ataani inissiat ipertersimagukkit, salinnissai torersaannissaalu nammineq isumagissavatit.

Init pequusiviit uumasunik inissiisarfittut atorneqassanngillat. *

Kiassaatit 

Kiassaatit kiassaateqarfilluunniit ussiillisimatillugit erngertumik uatsinnut nalunaarutiginninnissannut qinnuigineqarputit, annerusumik ajoqusertoqartinnagu pinasuartumik suliarineqarniassammata.

Allagartalersuineq 

Allagartalersuineq uatsinnit allakkatigut akuerineqarsimassaaq, tamannali matuni nalunaaqutsersuinissamut piumasaqaataanngilaq.

Illup iluani silaannarissarneq 

Najugaqarfigisami isugutak aserfallatsaaliinermik kinguneqarsinnaasoq pinngitsoortinniarlugu qinnuigaatsigit igalaakkut matukkullu silaannarissaasassasutit. Ullormut 1-2-riarlutit 5-10 minutsinik sivisussusilimmik silaannarmik noqqoruutsitsisarsinnaavutit, silaannarissarfiillu asseqqatinnaveersaassallugit. 

Uffaraangavit uffartarfimmut matu matoqqatittassavat, silaannaq isugutattoq silaannarissarfitsigut aniasinnaaniassammat. 

Illup iluani errortanik manisisarnissat innersuunneqanngilaq, tamanna isugutsertitsilersinnaammat. Aneerasaartarfinni errortanik manisaqarsinnaavutit, najugaqartunulli allanut akornusersuutaassanngillat. 

Igaffimmi silaannarissarfeqanngikkuit, igatillutit igalaaq ammatiguk. 

Najugaqarfigisaq silaannarissartanngikkaanni isugutammik aserfallaasoqarsinnaavoq. Attartukkami silaannarissartarsimannginneq assigisaalu pissutaallutik, isugutammik aserfallaasoqartillugu oqoqalersimatilluguluunniit attartukkamik paarsinerlussimanertut paasineqassaaq.

Inigisami allannguineq 

Uagutsinnit allakkatigut akuerineqarsimatillutit, najugaqarfinni allanngortiterisinnaavutit. Taamaattumik iikkanik piiaasinnaavutit aatsaat allakkatigut akuerineqarsimaguit. 

Najugaqarfimmik qimatsinermi uatsinniit piumasaqaataasinnaavoq, najukkap iserteqqaarfigineratuut isikkoqartillugu qimanneqassasoq, suliarineralu nammineerlutit akilissavat. Akuersissummik pisimatinnak allanngortiterisimaguit taarsiinissamut akiliisinneqarsinnaavutit.

Innimiilliortumik pissusilersorneq 

Assigiinngitsunik innimiilliortumik pissusilersuuteqartoqartarpoq, ataasiaannarluni pisuusinnaavoq imaluunniit uteqattaartumik pissusilersuutigineqartarluni. Innimiilliortumik pissusilersornerit makku pineqarput: uumisaarineq, nikanarsaaneq, nikanarsaalluni tiingaffiginninneq, nakuuserneq, nakuusernermik sioorasaarinerit, assigiinngissitsineq kissaatigineqanngitsumilluunniit pissusilersornerit allat.

Attartortutut najugaqarfigisanni najugaqatinnut attartortitsisunullu toqqissisimasumik avatangiiseqartitsinissamut akisussaaqataavutit (ileqqorissaarnermik ataqqeqatigiinnermillu pissusilersornermik pingaartitsilluni). 

INI-mit inniminniilliortumik pissusilersornerit akuerineqarsinnaanngilluinnarput. Attartortoq sullissisorluunniit inniminniilliortumik pissusilersorfigitissimappata piaartumik politiinut nalunaarutigineqassaaq. 

Pissusilersornerullu qanoq ittuussusaa apeqqutaalluni inniminniilliortitsisumut inatsisitigut attartorunnaarsitaanermik kinguneqartinneqarsinnaavoq. Takuuk: Inissianik attartortitsisarneq pillugu inatsisartut peqqussutaat §75.

Attartortoq attartortunut allanut innimiilliortitsippat politiit suliassarivaat - Taamannak misigisaqassagaluaruit politiinut nalunaarutiginninnissat innersuussaavoq.

Sanilit pillugit naammagittaalliuut 

Sanilivit naammagittaalliuutiginissaat pilersinnagu, eqqarsaatigisariaqarpat sanilivit qanoq naammagittaalliuutigisinnaaneraatit. Naammagittaalliuutit amerlasuut pinngitsoortinneqarsinnaapput, sanilit eqqissilluni eqqartueqatigineratigut:  

• Soorlu isumassarsiatsialaassaaq arfininngornerup unnukkuani pulaartoqarnissat pillugu sanilinnut ilisimatitsiguit, nuannattoqarnissaa piareersimaffigereerneqarpat nipituumik nipilersortoqarnissaa akueriuminarnerusarpoq. 
• Isumaqaruit sanilissi ernerata qamuteralai najukkassinnut qanippallaartut, inussiarnersumik aperikkit qamuteralaat ungasilliallanneqarsinnaanersut, pujua motooriatalu nipitunera ilaqutariinnut akornutaannginniassammat.  

Ima naammagittaalliuteqarsinnaavutit 

Sanilit oqaloqatigisimagaluarlugit allanngortoqanngippat nammagittaalliornissamut immersugassaq INI-p nittartagaaniittoq Eqqaamiorisat pillugit naammagittaalliuut immersorsinnaavat. 

Naammagittaalliutigisat makkuninnga imaqassaaq: 

• Naammagittaalliutigisavit najugaa 
• Pisup naammagittaalliutigineqartup piffissaa, assersuutigalugu nipiliortoqarsimappat 
• Pisup naammagittaalliutigineqartup ullua, assersuutigalugu nipiliortoqarsimappat 
• Suna pillugu naammagittaalliutiginninnerluni, assersuutigalugu nipiliortoqarsimappat 
• Uppernarsaatitsineq, assersuutigalugu sanilerisanik atsiortitsilluni 

Sanilerisat pillugit naammagittaalliorneq siulleq ornigullutit oqaluttuarisinnaavat allaganngorluguluunniit tunniussinnaavat. Naammagittaalliutaajumaartussat tulliit allakkatiguussapput sanilerisanit atsiorneqarsimasut. Eqqaamajuk ammasarfitta avataanni eqqissiviilliuutaasumik nipiliortoqartillugu sillimasuutitaq Matu Security, uppernarsaasoriumallugu sianerfigiuaannarsinnaagakku. Matu Security 70 10 00-mut attavigisinnaavat. Illoqarfigisanni Matu Security-qanngippat politiinut uppernarsaasoriumallugit sianersinnaavutit. 

Immersugaq sumiiffigisanni INImut nassiutissavat imaluunniit tunniullugu. Kingunerisaanik pisoq pillugu misissuissaagut ajornanngippallu najugaqartut allat ilittut misigisaqarsimanersut apersorneqassapput. Naammagittaalliuutit toqqammaveqarpat, malitsigisaanik sanilerisannut allakkatigut mianersoqqusissaagut. 

Naammagittaalliutit ima suliarineqartarput 

Sanilerisat pillugu naammagittaalliummik uatsinnut tunniussereeruit, naammagittaalliutigineqarsimasoq uatsinniit ilisimatinneqassaaq. Pineqartoq ilisimatinneqassanngilaq kina naammagittaalliuteqarsimanersoq, taamaasilluni naammagittaalliutigineqarsimasup kinaassusaa paasitinneqarnaviarani. Matumanilu allakkatigut ilisimatitsissuteqassaagut ilimasaaruteqarlutalu, naammagittaalliorneq toqqammaveqarsimappat pissusilersorsimanerlu naammagittaalliornermi patsisaasoq ingerlaannarsimappat, tamanna inimik attartortuunerup atorunnaarsinneqarneranik kinguneqarsinnaasoq. 

Naammagittaalliutigineqartoq isumaqataanngikkuni allakkatigut uatsinnut akissuteqarnissamut periarfissaqarpoq. Taamaasillutik illuatungeriit tamarmik tusarneqassapput. Akissutigineqartoq sanilerisanit allanit atsiorneqarsimasoq uppernarsaasiunneqassaaq.  

Eqqumaffigineqassaarli naammagittaalliortoqartillugu pineqartoq unioqqutitsisimappat naammagittaalliutigisat uppernarsaatitut atorneqarsinnaammat. 

Naammagittaalliut ukioq ataaseq atuuttarpoq. Tamanna isumaqarpoq, naammagittaalliortoqarneraniik ukioq ataaseq qaangiussimappat, naammagittaalliut pisoqalisartoq. Ataasiaannartumik pisoqartillugu annertunerusumik iliuuseqarsinnaanngilagut, naammagittaalliortoqarsimanerali pillugu naammagittaalliutigineqartumut allakkatigut ilisimatitsissaagut. Annerusumilli iliuuseqartoqarnissaa anguneqassappat, uppernarsaatit atsiorneqarsimasut arlallit pissarsiarineqarsimassapput. Tamanna isumaqarpoq, allakkatigut naammagittaalliutit arlallit ukiup ataatsip iluani tunniunneqarsimassasut.  

*Tamanna najugaqarfinnut, uumasuuteqarfiusinnaasunut taamaallaat atuuppoq.