Iserterneq
Initaannut iserteruit iserternermi pappilissat pingaarutillit imminut kiffartuussivimmi nanisinnaavatit. Taannalu 'Paasissutissaatitit' ataanni nanisinnaavat.
Matuersaatitit tigusussanngorukkit attartornermut isumaqatigiissutit qularnaveeqqummullu akiligassaq ilanngullugit pissavatit.
Attartornermut isumaqatigiissut atsioreerukku inissiaq ilinnut allagartaqalissaaq, taamaalillutit inatsisit malillugit attartortutut atugassaqartinneqalissaatit.
Tamannalu ilaatigut isumaqarpoq, inissiamut isertersimanngikkaluarlutit iserternissat unitsiinnarukku, akiliinnginnissat avaqqunneqarsinnaanngilaq. Attartornermut isumaqatigiissut atsiorneqarsimatillugu, sivikinnerpaamik qaammat ataaseq qaammatip naaneranut attartorunnaarnissamut piffissarititaavoq.
Iserternermi qularnaveeqqut
Inissiamik tunineqarsimaguit, nutsernissat sioqqullugu ineqarnermut qularnaveeqqummik akiliisussaavutit. Qularnaveeqqut qaammatini pingasuni ineqarnermut akiliutigineqartartup annertoqatigaa. Ineqarnermut qularnaveeqqut, ilaatigut inissiamit aninissannut iluarsartuussinissamut matussutigineqassaaq.
Aningaasartuutigineqartussat makkuusinnaapput:
Massakkut isertitarisatit aallaavigalugit inimut taperneqarnissamut pissarsisinnaaguit, ineqarnermut qularnaveeqqummut kittaartumik akilersuinissamik isumaqatigiissusiortoqarsinnaavoq.
Ineqarnermut qularnaveeqqut qaammatit 12-it tikillugit kittaartumik akilersorneqarsinnaavoq, isumaqatigiissusiornerlu 500 koruuninik akitsuuserneqartarpoq, qaavatigullu qaammatikkaartumik akilersuinerup ingerlanerani qaammammut 50 koruunimik ilaneqartarluni. Ukiumulli 180.000 koruunit inorlugit isertitaqaruit, qaavatigut akitsuummik akiligassinneqassanngilatit.
Iserternermi nalunaarusiorneq kiisalu ajoqutinut amigaatinullu allattuiffik
Inissiamut iserterninni, inissianik nakkutilliisorput peqatigalugu inissiami ajoqutinik amigaatinilluunniit misissuisoqassaaq. Nalunaarsuutit iserternermi nalunaarusiamut allattorneqartarput. Ajoqutinut amigaatinullu allattuiffissannik nammineerlutit immersugassannik tunineqassaatit, taannalu iserternermut atatillugu misissuisoqareernerata kingorna amigaatinik nassaassagaluaruit atussavat. Ajoqutinut amigaatinullu allattuiffik iserternermiit kingusinnerpaamik ullut 14 qaangiutsinnagit uatsinnut tunniunneqassaaq.
Eqqaamaqquarput iserternermi nalunaarusiaq ajoqutinut amigaatinullu allattuiffik inissiamiit nuunnissappit tungaanut toqqorsimaqqullugu. Taannaavormi inissiamut isertinngikkallarninni ajoqutaalersimasunut akiliinnginnissannut uppernarsaatissat.
Inissiaq illoqarfimmi nunaqarfimmiluunniit nakkutilliisoqanngitsumiippat, isertinnginnermi inissiap misissorneqarnissaa qulakkeerneqarsinnaanngilaq.
Inissiamik qimatsineq
Inissiaq qimanniarukku, attavigissavatsigut attartornermik taamaatitsiniarlutit. Attartorunnaarniarluni nalunaaruteqarneq qaammat ataaseq sioqqullugu allakkatigut nalunaarutigineqassaaq, sinnerpaamik qaammatip naaneranut atuuttussaalluni. Matuersaatinik tunniussineq tunniussisimanermulluunniit uppernarsaaneq, inimik attartorunnaarnertut isigineqarneq ajorput. Immersugassaq Attartornermik isumaqatigiissummik atorunnaarsitsineq immersussavat.
Inimik atuiunnaarfissatut piffissaliussaq sioqqullugu inimiit aninissat kissaatigigukku, najugaqartussap tulliup nassaarigasuarnissaa siunertaralugu, inissiaq pinasuartumik iluarsartuunnissaa anguniassavarput. Inimik attartorunnaarnippit kingorna, piffissaliunneqartartup ingerlanerani allamik isertertoqassagaluarpat, ineqarnermut akiliutit ilinnut utertinneqassaaq.
Inissiamit anilersinnak nalunaarfigissavatsiugt nuunnermut atatillugu naatsorsuut allagarsiassatillu allat sumut nassiunneqartalissanersut.
Inigisamiik nuunneq
Inissiaq qimannialerukku inissiamik atuiunnaarnerit uatsinnut nalunaarutigeqqaassavat. Atuiunnaarnissat minnerpaamik qaammat ataaseq sioqqullugu, qaammatip qimatsivissavit naanera ulluliullugu allakkatigut nalunaarutigissavat.
Inimik qimatsinissat sioqqullugu, nutsernermi naatsorsuusiaq allakkallu allat sumut nassiutissanerigut nalunaarutigissavat.
Ineqarnermut qularnaveeqqut
Iluarsartuussinermut suliaqarneq naammassineqarpat, ineqarnermut qularnaveeqqutip sinneri ilinnut utertinneqassaput. Imaappoq nutsernermut atatillugu misissuisoqarsimassaaq, inissiaq iluarsartuunneqarsimassaaq kiisalu paarsinerlunnikkut iluarsaataassat iluarsaanneqarsimassapput iluarsaanneqarnerannullu aningaasartuutaasut naatsorsorneqareersimassapput. Ilisimaqqussavarpullu, naatsorsuusiorneq aatsaat inaarsarsinnaagatsigu sanasut suliaqarnerminnut atatillugu akiligassaliaat tigoreersimalerutsigit suliaralugillu.
Aammattaaq uatsinnut akiitsoqarsimaguit – siornatigut inigisimasannit allaniit aamma, ineqarnermut qularnaveeqqummiit matussuserneqassapput.
Ineqarnermut qularnaveeqqummiit aningaasartuutit amerlaneruppata, akiligassamik nassinneqassaatit. Taamaanngippalli ineqarnermut qularnaveeqqut ilinnut utertinneqassaaq.
Inissiamik qimatsinermi misissuineq
Inissiaq nakkutilliisutsinnit misissorneqassaaq, misissuinerlu naapertorlugu suna iluarsartuussassaanersoq nalilerneqassalluni. Nutsernermi nalunaarusiami naliliinerup takutissavaa, ineqarnermut qularnaveeqqummit qanoq annertutigisumik utertitsivigineqassanersutit.
Inissiamut nutsernissat sioqqullugu, ajoqutinut amigaatinullu allattuiffik nakkutilliisumit suliarineqarsimasoq uppernarsaatitut atorneqassaaq, taamaasilluni inissiamut iserternissat sioqqullugu aserorsimasunut pisuutinneqassanngilatit. Nutsernerpit nalaani ajoqutinut amigaatinullu allattorsimaffimmut ajoqutillit allattorneqarsimappata aatsaat, iluarsartuussassanut akiliisinneqarnissat pinngitsoortinneqarsinnaavoq.
Iluarsartuussineq
Inissiamik qimatsiguit inissiaq iluarsartuunneqassaaq. Iluarsartuussineq aserfallatsaaliinermut ilaasoq, illit akisussaaffigivat.
Iluarsartuussinissamut tunngatillugu suliarinnittuussanersugut illilluunniit nammineq isumaginninnissat toqqarsinnaavat. Iluarsartuussinissaq qanoq akeqartinneqassanersoq paasissutissiissutigiumaarparput.
Iluarsartuussisussanngortinneqarsimagutta, iluarsartuussinissaq sanasunut isumagitittarparput. Suliarinnittussanut kiisalu suliaqarnissamut piffissaq annertusivallaaqqunagu suliarinninnissamut aalajangersimasumik isumaqatigiissusiortoqarnikuuvoq.
Inimik paarsinerluttoqarsimatillugu, akikinnerpaaffissaanik qularnaarinninniarluta neqeroortitsisarpugut.
Inissiamik qimatsininnut atatillugu qalipaanissaq illit nammineq isumagisinnaavat. Pingaarutilittut maluginiaqqussavarput, suliarinnissimaneq akuerineqarsinnaasumik naammaginassuseqassammat. Iluarsartuussinissamut malitassamik uatsinniit pissarsisinnaavutit.
Inissiamik qimatsinermi misissuineq naapertorlugu, nammineerlutit iluarsartuussimasatit akuerineqanngippata suliareqqinneqarnissaanut akiliisinneqassaatit. Malugeqqussavarpullu, nammineerlutit iluarsartuussinissaq toqqarsimagukku, inimik atuiunnaarnermut piffissaliunneqartartup naannginnerani naammassereersimassagavit.
Inissiami qanoq sivisutigisumik ineqarsimanerit aallaavigalugu, iluarsartuussinissaq procent-inngorlugu qanoq annertutigisoq akilerneqartussaq inissinneqassaaq. Iluarsartuussinissamut aningaasartuutissatit 1%-mik apparsinnaapput. Qaammatini 100-ni inissiami najugaqarsimaguit, tassa ukiut 8-t qaammatillu 4-t inissiaq najorsimagukku, inissiamik qimatsininni iluarsartuussinissamut akiliissanngilatit.
Inissiami qaammatini 100-ni sivisunerusumilluunniit najugaqarsimagaluaruit inissiamik aserfallatsaaliinermik pisussaaffik atorunnaarneq ajorpoq. Ineqarninni iikkat qilaallu qalipannissaat, natillu qalliutilersornissaat nammineerlutit isumagissavatit.
Iluarsartuussinermilu paarinerlunneqarsimasut suliarineqarneranut aningaasartuutigineqarsimasut peereerlugit aningaasat sinneqarsimappata, aningaaserivimmi konto-nnut ikineqassapput.
Paarsinerlussimanermut aserorterisoqarsimaneranullu aningaasartuutit 100%-mik najugaqartumut akilertinneqartarput. Inissiamik qimatsinermi iluarsartuussinerup aningaasartuuteqarfigisimanera ima annertutigisimappat, allaat ineqarnermut qularnaveeqqut naammannani, qularnaveeqqutip aningaasartai tamakkerlugit akiliutigitinneqassapput, sinneralu ilinnut akiligassanngortinneqarluni.
Qalipaanissamut ilitsersuut
Qalipaanerit qalipaasut suliarinnittarnerattut naammassineqassapput, qalipaatillu atorneqartut akuerineqarsimassallutik.
Inissiap qalipaasunit qalipaqqinneqarluni akitsorsarneqarnissaa pinngitsoorniarlugu, eqqortumik qalipaassaatit. Taamaammat peqqissaartumik ajunngitsumillu qalipaanissaq imminut akilersinnaajuaannarpoq.
Qalipaallutit naammassiguit, iikkat qalipaataat qillissusaallu assigiiaassapput. Putut nuttaarnerillu matuneqarsimassapput, aammalu iikkat qilaallu sinaat attorlugit manissuussallutik.
Uffarfeqarfinni naqqit iikkallu qalipaasunit suliaritinissaat innersuunneqarpoq.
Piareersarneq
Qalipaanermi nipputtartut plastikkillu assiaqutsersuutit atorlugit assersuilluartarit, makkunanimi qalipaasersueqqusaanngilaq:
Qilaanik qalipaaneq
Qilaanik qalipaassatillutit, immikkoortut arfinillit uku malissavatit:
Malugiuk, qilaat gips-iusut imermik masappallaamik eqqiarneqarunik ajortissinnaammata.
Qisunnik qilaaqaruit, qalipalertinnagit uatsinniit akuersissuteqaqqaassaatit.
Iikkanik qalipaaneq
Iikkanik qalipaassatillutit, immikkoortut sisamat uku malissavatit:
Iikkat pilattornerlukunik (savsmuld)-imik qalliutillit, ilusilersukkanik assigisaanilluunniillu qalliusikkat qalipassinnaavatit, aammattaaq iikkat siusinnerusukkut qalliusersorneqarsimanngitsut qalipareersimasullu qalipassinnaavatit.
Qilaami iikkanilu milissuereeruit/marraasersuereeruit, assigiissaartumik isikkoqarnissaat anguniarlugu milissukkatit sioralissavatit manissunngortillugit.